Ялхлаг1а дакъа. Къилбаседа Кавказ – Къамий Набахте…
Зулам леладаьчоа бекхам кхоачаргба.
Къор1ан, 4 : 123. Таржам Н. Лич
1ийсай ийлашта т1ехьа вай долхе, харца доацаш, Шинфордюкъе – йоаккха 1азапче я. Цу 1азапчена массарел доакхаг1 дола даькъазлон, къизлен дакъа кхаьчад Нохчий мехка. Нохчий 1обехкаб боарам боацаш дукха, тахан а д1акхухьаш латта цар синош. Шоллаг1а метте латташ я Г1алг1айче, цуна т1ехьа этта йоаг1а Дагестан, т1аккха кхыдоа мехкаш. Х1ирий мехка цхьа лоаддам боаца дакъилг мара кхачац эрсий къизленах.
1азапче эри ара 1ойилла йиш яц, цун къайле еза… Цудухьа 1азапчена гуонахь Набахтен пенаш хьал оттаду. Из, вайна ма йовза, цхьалха набахте яц. Цхьалха набахте 1оюлла харцбаьннача наьха – къуй, г1аьрахой, кхыбоа зулумхой, юкъ хоадае, уж маьршача наха юкъера д1акъоастабе. Цучу дуккха нийслу харцонца кхел оттаяь чукхийсараш. Уж берригаш лорабе ха диеза, цар са лаца човхамхой, т1ахьежархой биеза. Цу муоча набахте боахк: ткъаь диъ шу яь Тхьамадий во1 – Заьлмах, иззамо кхыбоа бехк-гуннахьа доаца кавказхой.
1ийсаз ший оазарашца ювца набахте дериггача Къилбаседа Кавказера къамашта лаьрх1а 1оиллар я, х1ана аьлча цхьалха набахте йилац «веший рузкъа даъа». Вай воккхог1 воа «воша» – эрсий къам, да оазархочо дувцар. Къаман набахте коа йоалла 1азапче лорае ха оттадаьд — эрсий эскар. Цу «коа» чухьицай «1оажал тоабаш», царна т1ехьа оттаяьй кавказхоех в1ашаг1айийтта т1ахежархой а саувзархой а ординьгаш. Пиенаш къора деттад, арахьарчан чудоалар хозарьгдоацаш, б1арьгагурьгдоацаш. Набахте, ткъанг аьнна, хьалйиза къамаш чудоахк…
Вошас яьй ер
Ший вешийна,
Веший рузкъа
Даъа шийна.
Къора диекаш
Пиенаш да.
Кашал готах
Вахар да.
Ши г1а – шуорал,
Кхо г1а – доахал,
Вайна дита
Вахар иззал.
(Набахте, о. 12)
Цу набахте кхейсад Кьилбаседа Кавказера мел долча къамий денал, яхь, мотт, сий, д1ахо мела доа дездараш — Эрсий Паччахьалкхен тутмакхаш. Ши г1а оаг1ора ваьначоа а, цаваьнначоа а – г1аджамаш, туока саьргаш, салтий иккаш, аьшка моарзаг1аш, пилметаш, йоакхий топаш…
Даима лоаттае лаьрх1а вий оазархо из Къамий Набахте?.. Сенна лоаттаю из? Ший ха-чаккхе йоацаш х1ама мича дитад Дала укх дунен т1а, цудухь Тхьамадас цхьан кога т1а доакх набахтен г1улакх:
Вошас яьй ер
Ший вешийна.
Накъа яргья
Т1аккха шийна.
«Накъа яргья Т1аккха шийна» яхар нийса кхиетаде диеза. Оазархо лаьрх1а вац эрсий зуламхой цар шоаш оттаяьча набахте чубохка. Цуо ювцар Даимлен набахте я – Жожаг1ате аьнна ц1и тилла Дала 1оаттаяьр. «Фордо д1акхаьлла» адам санна, д1акхолларгба Жожаг1атено нахаца, къамашца къизал лиелаяьраш — кхы никъ битабац царна Дала:
«Фу бехк бар, фордо д1акхаьлла, х1аллак хиннача наьха? Дала ма де аьннар хьаийцадар цар, Дала могадаьр 1одилладар цар. Далла эггара гоамаг1а йола оамал – къизал я – къиза бар уж» (Коазой 1. Г1алг1ай, 3 : 142).
Нийсон Лич
Дешлорьг хьажа: http://chechenews.com/world-news/politics/10972-1.html
Отдел писем
Chechenews.com
20.02.13.